Voortstuwing en vangstverwerking trekken aandacht
SCHEVENINGEN – De nieuwe door Maaskant gebouwde UK 205 ‘Spes Nova’ is in een veel opzichten weer een stap verder; met name op het gebied van energiebesparing en de behandeling van de vis. Vorige week vrijdag werd het schip onder grote belangstelling op Scheveningen gedoopt en overgedragen aan de Ekofish Group.
Het verleden, het heden en de toekomst; het kwam allemaal voorbij in de woorden van Louwe de Boer bij de doop en overdracht vorige week vrijdag van de UK 205. De Boer is mede-eigenaar en directeur visserijzaken van de Ekofish Group en het gezicht van het Urker visserij- en handelsbedrijf naar buiten toe. De crisis na de eeuwwisseling is niet aan het bedrijf voorbijgegaan. Een schip werd naar de sloop gebracht. De ‘scholexplosie’ in 2012-2013 legde het bedrijf echter geen windeieren. Met het verdiende geld kon geïnvesteerd worden. En nu is het weer crisis. ,,De zee wordt van ons afgepakt’’, aldus De Boer.
Woorden van grootvader Louwe de Boer indachtig heeft Ekofish zich niet in de put laten praten. Vorig jaar besloten de broers Louwe, Albert, Willem, Klaas en Hendrik aansluiting te zoeken bij een krachtige partner, rederij W. van der Zwan & Zn. uit Scheveningen. De operationele bedrijfsvoering blijft op Urk. Twee jaar geleden werd met Maaskant al het contract getekend voor uitbreiding van de rederij met de UK 205; kleiner, efficiënter, duurzamer, energiezuiniger en diervriendelijker. ,,Het is een hele reis geweest’’, zei directeur Eric Moerkerk van Maaskant over de bouw van de UK 205, die letterlijk nieuwe hoop (‘spes nova’) moet geven in een tijd waarin de visserij steeds minder wordt gegund. Gekscherend: ,,Ekofish wil tot vervelens toe innoveren. En op de werf in Polen spraken ze hoofdschuddend van ‘die gekke Hollanders’.’’
Na de doop door Nanou Beekman van het ministerie van LNV overhandigde Moerkerk de visvergunning en scheepspapieren aan schipper Albert de Boer en was de overdracht een feit. Van zijn vrouw Riemda en zoontje Meindert-Jan kreeg De Boer de scheepsbijbel overhandigd.
Het werd een geanimeerd feest in de op de kade opgestelde partytent voor het kantoor van W. van der Zwan. Felicitaties waren er ook van waarnemend burgemeester Ineke Bakker van Urk. Voor belangstellenden, en wie was dat niet, waren er rondleidingen over het nieuwe schip.
DC-bus
De UK 205 is ontworpen door Vripack Naval Architects, in de woorden van Eric Moerkerk: ‘de stylisten uit het noorden’. Bouwnummer 623 van Maaskant meet 497 GT, is 32 meter over alles lang, 9,60 meter breed en 7,10 meter hol.
Veel aandacht trekt de bijzondere dieselelektrische voortstuwingsinstallatie, met als kern een watergekoelde Leroy Somer LC450LB-6 van 1.050 kW (circa 1.425 pk) bij 1.000 toeren, die via een AF 873 reductiekast (7,9:1) een vierbladsschroef van 3.400 mm in een Optima straalbuis aandrijft. De grote voortstuwingselektromotor wordt gevoed vanuit een zogenoemde ‘DC-bus’, die schuilgaat achter de meterslange kastenwanden in een gang boven de machinekamer. De voeding voor deze DC-bus komt vanuit de vier geïnstalleerde generatorsets: drie grote sets van Caterpillar met Leroy Somer AC draaistroomgeneratoren (581 kVA) en een kleinere havenset (ook Caterpillar met Leroy Somer, 124 kVA). De door de vier generatorsets opgewekte wisselspanning wordt omgezet naar een gelijkspanning van 700 V in de DC-bus, die vervolgens via frequentieregelaars de hoofdmotor voedt.
Niet alleen de hoofdmotor maar ook de elektromotoren van de visserijlieren, de boegschroef, een aantal hoofdpompen en ventilatoren worden gevoed vanuit de DC-bus. Een voordeel van deze stroomvoorziening is dat overtollige energie weer teruggevoerd kan worden. Zo bestaat de mogelijkheid om de door de liermotoren gegenereerde spanning bij het uitvoeren in de DC-bus terug te voeren. Daarnaast is er een accu(ont)laadvoorziening geïnstalleerd voor een batterijpakket.
Dat bestaat uit twee door EST-Floattech geleverde accubanken van in totaal 252 kWh/700V, met elk twaalf modules. Bij elkaar weegt het pakket 3 ton. Het staat opgesteld in een aparte batterijruimte op het verwerkingsdek, die in verband met de veiligheid tijdens de bezichtiging van het schip was afgesloten. Het is voor het eerst dat EST-Floattech een dergelijk pakket levert aan een vissersschip.
Met deze accu’s/batterijen kan gecompenseerd worden voor piekbelasting. Bij bijvoorbeeld het stomen voor tij zouden als het powermanagement dat aangeeft twee in plaats van drie generatorsets ingezet kunnen worden, waarmee brandstof bespaard wordt. Met alleen de inzet van deze accu’s, als het schip vaart of aangemeerd ligt, is de UK 205 geheel emissieloos. Omdat het accupakket niet is uitgelegd voor pure voortstuwing kan er dan maximaal een kwartier mee gevaren worden.
Stunner
Opvallend is ook de vangstverwerkingsinstallatie, met name door de ‘stunner’, een verdovingsinstallatie voor de vis voordat deze gestript wordt, en een automatische scholstripmachine. Voordat de vis langs de elektroden in de stunner gaat is die in een hopperbak met koud zeewater van 4 graden eerst minder levendig gemaakt. Na het strippen wordt de vis teruggekoeld in een koudwatertank naar rond de 0 graden. Deze snelle terugkoeling verhoogt de houdbaarheid van de vis aanzienlijk. AFAK Techniek was verantwoordelijk voor alle opvoerbanden, aandrijvingen, hoppers, sorteerunit, spoelmachine en stortkokers en voor de inbouw van de stunner van het Noorse Optimar, de scholstripmachine van Jansen Techniek en de koudwatertank van Marefsol. De doorgekoelde vis wordt naar het visruim gebracht voor het vullen van de viskisten in het traditionele scherfijs.
Behalve een rederij – met de UK 205 en de PD 43 en volgend voorjaar uitbreiding met de PD 105 ‘Turma Nova’ (ter vervanging van de naar Noorwegen verkochte hekkotter PD 147) - is de Ekofish Group een vishandelsbedrijf. Korf Vis op Urk is vaste partner voor de verwerking van de vis, waarna Ekofish de vis zelf kan verhandelen. Schol is de hoofdsoort van de Ekofish Group.
Vanuit Scheveningen is de UK 205 maandag weer naar Stellendam gestoomd. Hier moesten deze week restpunten afgewerkt worden. Het accupakket bijvoorbeeld zou donderdag in bedrijf gesteld worden. De eerste visreis zal niet eerder dan in de loop van volgende week aangevangen worden.