Grootste haringparty van Nederland
SPAKENBURG - Spakenburg was woensdag 13 juni het toneel van een groots haringfeest. Op de dag na de veiling van het eerste vaatje Hollandse Nieuwe in Scheveningen gaf de Nederlandse visdetailhandel het startsein voor de nieuwe Nationale Haringtest. Met een botterrace en de grootste haringparty van Nederland.
De haringfeestdag begon met de ontvangst van de deelnemers aan de botterrace, in een feesttent op het marktplein. De organisatorische ervaring van de Spakenburgse vishandelsvereniging, voorgezeten door Ruud van Diermen, al tientallen jaren organisator van de Spakenburgse visbeurs, was onmiskenbaar. De dag liep op rolletjes: ondanks de grote toeloop ontstonden er nergens knelpunten.
Gastvrouw Helena Koelewijn, in Spakenburgse klederdracht, heette de gasten welkom, waarna burgemeester Melis van de Groep vertelde over het belang van de visserij en de vishandel voor Spakenburg vroeger en nu. ,,Spakenburg leefde van oudsher van de visvangst in de Zuiderzee, tot aan de aanleg van de Afsluitdijk. Daarna zijn de Spakenburgers vis gaan verkopen, dus Spakenburg leeft nog steeds van de vis. Met als belangrijkste producten: haring en kibbeling.”
Foto: Lieneke Schuitemaker - Gratis haring, maar maximaal 1 per persoon!
Ruud van Diermen ging in zijn toespraak in op het belang van de haring voor Nederland. ,,Elk haringseizoen is voor ons net zo spannend als voor de consument. Want aan de start van het seizoen kunnen wij niets veranderen, die wordt bepaald door de natuur. Haring is een puur product, waar alleen zout aan toegevoegd wordt. Aan dat proces is al honderden jaren niets veranderd. Van oudsher is de haring volksvoedsel, er was vroeger in de Nederlanden een hele industrie rond de haring. Op de top daarvan voeren er 800 haringbuizen op zee, die ook voor veel werk aan wal zorgden. Met het geld dat met de haring werd verdiend is de VOC opgericht. Dat was de start van de Gouden Eeuw, de haring is dus bepalend geweest voor de welvaart van ons land.”
Botterwerf
De botterrace ging rond het middaguur van start. Toen ze destijds voor de visserij werden gebruikt, gingen botters ongeveer maar vijftien jaar mee. Nu worden ze door verschillende historische genootschappen, stichtingen en particulieren als varend erfgoed in stand gehouden. De botterwerf in Spakenbrug heeft de deskundigheid in huis om de authentieke schepen steeds opnieuw te repareren.
Ter illustratie: de BU 2, waarop uw verslaggeefster meevoer, is volgens schipper Ben Oostendorp door de jaren heen stukje bij beetje volledig vernieuwd. De botter is in 1909 gebouwd als HK 90 op de werf van Kok in Huizen. Tegenwoordig wordt de BU 2 vooral gebruikt voor zeildagen met leerlingen van De Baander, een school voor praktijkonderwijs te Amersfoort. Leerlingen van deze school assisteren ook bij het onderhoud.
Foto: Lieneke Schuitemaker - De botters tijdens de race.
De race gaat tussen twintig deelnemende botters. Van een echte wedstrijd is geen sprake. Op het Eemmeer speelt het wier de vloot parten. Grote bossen bleven aan de boorden hangen en moesten regelmatig verwijderd worden. Rond 14.30 uur zijn de botters weer terug in het haventje van Spakenburg.
De intocht van de botters werd gadegeslagen door de toegestroomde haringliefhebbers, die inmiddels in grote getale in Spakenburg aangekomen waren. De rest van de dag werd er haring gegeten en feest gevierd: het marktplein naast de feesttent was gevuld met kraampjes waar de haringliefhebbers gratis haring konden proeven: aan de staart, in stukjes of verwerkt tot culinaire hapjes. Het feest duurde nog tot diep in de avond, opgeluisterd door een shantykoor en verschillende bands.
10.000 euro voor DUPAN
In de feesttent werd aan het eind van de middag een vaatje haring geveild, waarvan de opbrengst bestemd was voor stichting DUPAN. De aanwezig visondernemers boden stevig tegen elkaar op, met als winnaar ambulant handelaar Bram van Diermen, die met het vaatje naar huis mocht. De opbrengst van 10.000 euro werd in de vorm van een cheque aangeboden aan voorzitter Alex Koelewijn en secretaris Norbert Jeronimus van DUPAN. Koelewijn toonde zich aangenaam verrast door de hoogte van het bedrag. ,,Dit had ik echt niet verwacht. Hier zijn we heel blij mee. Met dit bedrag kunnen we weer meer paling uitzetten.”
Tekst en foto’s: Lieneke Schuitemaker
In reactie op de kritiek op de AD Haringtest (inmiddels heeft het Algemeen Dagblad besloten te stoppen met de smaaktest) besloten de Vereniging van Nederlandse Visspecialisten (VNV) en Vereniging voor Ambulante handel (CVAH) dit jaar een eigen nationale haringtest in te voeren, waarbij de consument centraal staat. Daarmee hoopt de branche-organisatie de Nederlandse consument meer te betrekken bij het product haring en de bekendheid en populariteit te vergroten. Hard nodig, aldus een woordvoerder, want de haringconsument vergrijst en jonge aanwas van haringeters is dus zeer gewenst.