ZEIST – Zeezoogdieren, van klein tot enorm groot, mogen zich bij iedere gebruiker van de zee in een warme belangstelling verheugen. Met de veldgids Zeezoogdieren van Europa wordt het makkelijker om ze op naam te brengen.

In onze Noordzee is de kans dat je een walvis ziet niet groot, maar het aantal waarnemingen lijkt de laatste decennia wel toe te nemen. En als je dan eindelijk eens een walvis ziet op volle zee, komt de vraag: welke soort is het nu? Het antwoord geven op die vraag valt meestal niet mee.

Noordzeevissers zullen wellicht bekend zijn met de kleine bruinvissen, toch ook een walvissoort, met dwergvinvissen (door vissers ook wel ‘kezen’ genoemd) en met orka’s die snoepen van gemorste haring en makreel in met name de Schotse wateren. Dat zijn drie soorten die nog redelijk makkelijk te herkennen zijn.

Maar in soortenrijkere wateren wordt het moeilijker, wat ook geldt voor het op naam brengen van die leuke dolfijnen voor de boeg. Het boekje Zeezoogdieren van Europa, over de herkenning van walvissen, dolfijnen en zeehonden, biedt uitkomst. Al blijft het een zaak van heel goed kijken!

De veldgids behandelt 41 soorten walvissen, dolfijnen en bruinvissen (Cetacea) en negen soorten zeehonden uit het oostelijke deel van de Atlantische Oceaan (van de Kaapverdische eilanden tot Spitsbergen), de Middellandse, Kaspische en Zwarte Zee. De gids, geschreven en geïllustreerd door een team van ervaren biologen en fotografen, gaat uitgebreid in op het uiterlijk, het gedrag, de belangrijkste onderscheidende kenmerken en het voorkomen (waar en wanneer, en ook de hotspots). Dat alles wordt rijk geïllustreerd met foto’s, tekeningen en kaartjes.

In de aparte uitgebreidere soortbeschrijvingen komen ook de interacties met menselijke activiteiten zoals de visserij aan bod. Zo wordt bij de orka’s vermeld dat ze regelmatig te zien zijn rond makreelboten en dat bepaalde populaties geleerd hebben dat de longline-visserij ook een aantrekkelijke voedselbron kan zijn, wat fricties kan opleveren met deze sector. Voor de kust van Noorwegen leven orka’s vooral van de Atlanto Scandic-haring, die bijeengedreven worden door hoogfrequente geluiden van de orka’s en vervolgens met een klap van de staart worden verdoofd.

Bedreigingen komen bij vrijwel elke soort aan de orde, en zijn onder meer waterverontreiniging (ophopen van gifstoffen in het vetweefsel), onderwatergeluid, bijvangst en verstrikking in vistuigen, aanvaringen met schepen en ook nog steeds jacht (voor consumptie of aas, en ook uit concurrentieoverwegingen).

Zeezoogdieren van Europa, door Robert Still, Hugh Harrop, Tim Stenton en Luís Dias, wordt uitgegeven door KNNV Uitgeverij te Zeist. ISBN: 9789050117463. De paperback telt 208 pagina’s en is voor 24,95 euro te verkrijgen in de boekhandel en via https://knnvuitgeverij.nl/artikel/zeezoogdieren-van-europa.html